‘Het blijft onzeker’

Op 24 februari aanstaande is het één jaar geleden dat Rusland Oekraïne binnenviel. Als gevolg daarvan zochten zo’n honderdduizend Oekraïners hun toevlucht in Nederland. Als kerkelijke gemeente voelen wij ons bij hun lot betrokken. In het najaarskwartaal collecteerden we voor Oekraïners in het straatarme Moldavië. Zoals vele andere Nederlanders namen sommigen van ons Oekraïners in huis. Zo werden ook wij via RefugeeHome.nl, vanaf eind oktober, het gastgezin van Nataliia Pulatova.

Persoonlijke achtergrond

Gezeten aan de huiskamertafel ontspint zich het volgende gesprek. ‘Kun je’, zo vraag ik haar, ‘iets vertellen over je achtergrond? ‘Ja, ik ben veertig jaar en heb twee zonen van rond de twintig, Anton en Roman. Zij zijn in Oekraïne achtergebleven omdat ze voor het leger kunnen worden opgeroepen. Ik kom uit de buurt van Bila Tserkva, ten zuiden van Kiev. Na mijn middelbare school wilde ik graag naar de universiteit, maar mijn ouders hadden daar het geld niet voor en voor gratis studie waren mijn cijfers net niet hoog genoeg. Vervolgens trouwde ik al vroeg en ging in het bedrijf van mijn ex-man werken. Dit was een zware tijd. We kregen al snel twee zonen en één van hen had veel aandacht nodig vanwege gezondheidsproblemen. Daarnaast moest ik voor mijn zieke vader zorgen. Zo werd ik de spin in het web, die alles regelde’.

Gevolgen inval

En toen vielen de Russen aan. Welke gevolgen had die invasie voor jouw persoonlijke situatie? ‘Ik kan me die vierentwintigste februari nog goed herinneren. Mijn jongste zoon kwam de kamer binnen en zei: ‘Heb je het nieuws gezien? Kiev wordt gebombardeerd, er is oorlog!’ Het was het begin van een zeer zware periode. We zagen iedere dag vele auto’s met vluchtelingen voorbijkomen. In maart werd Bila Tserkva door drones geraakt. Ik was in shock en erg bang. Lange tijd kon ik nauwelijks slapen van de stress. Het was lastig om aan dagelijks voedsel te komen. Ik bleef er maar over malen. Wij stelden een vluchtkoffer samen. Maar uiteindelijk ben ik toch alleen gevlucht’.

In Nederland

Wat was het keerpunt waarop je besloot te gaan? ‘Dat gebeurde op het moment dat ik inzag dat ik niets meer kon doen. Ik was mijn werk kwijt. Je bent alleen maar thuis. Dat maakte me neerslachtig. Ik kon nog steeds niet goed slapen. Zo kwam ik met de flixbus naar Nederland. Maar dat vond ik niet makkelijk. Je kent het land niet. Er wordt een andere taal gesproken, er heerst een andere mentaliteit. Je moet je proberen te handhaven in een nieuwe setting’.

En, hoe ziet je leven er nú uit? ‘Ik kwam eerst in een opvang in Heerlen terecht. Maar ik realiseerde me dat ik voor werk naar het Westen moest zien te komen. Zo belandde ik, na een paar pogingen, bij jullie. Dichtbij Amsterdam, Den Haag en Leiden. Bovendien had mijn jongere vriendin Polina al een gastgezin in Sassenheim gevonden. Toen voelde ik me weer veilig en kon ik werk gaan zoeken. Dat heb ik gevonden bij Sensitech, een Amerikaans technologisch bedrijf. Het was meteen raak bij mijn eerste sollicitatie. Ik ben blij dat ik nu iedere maand geld kan opsturen naar mijn familie’.

Toekomst?

Tenslotte: wat hoop je voor je toekomst? ‘Dat vind ik een heel lastige vraag. Ik kan alleen plannen maken voor de korte termijn. Oekraïners kunnen hier maar beperkte tijd blijven en hebben geen officiële verblijfsstatus. Als de situatie in Oekraïne niet verbetert, zou ik Nederlands willen leren, gaan studeren, maar niets is zeker. Misschien moet ik mijn heil nog in een ander land zoeken? Vluchtelingen uit Irak en Syrië waarschuwden me dat ik niet moet verwachten dat ik mijn oude leven in Oekraïne terug kan krijgen. Het blijft onzeker. Ik heb hier geen verleden en ik weet niet of ik hier een toekomst zal hebben. Maar ik probeer er het beste van te maken’.