Individu en Gemeenschap: filosofisch-theologische avond

Geweld

Op de achtergrond van veel actuele verschijnselen staan spanningen  zoals tussen individuele en sociale waarden, tussen liefde en rechtvaardigheid, tussen spiritualiteit en het religieuze instituut, tussen zelfontplooiing en dialoog. Pessimisten zien vooral dat de samenleving verbrokkelt en aloude instellingen (zoals kerken) verdwijnen. Optimisten verwachten veel van spirituele opleving in kleine groepen en van nieuwe idealistische initiatieven waarin mensen zich met elkaar verbinden om onze samenleving humaan en duurzaam te maken.

In een reeks van drie avonden (25 januari, 8 en 22 februari) wordt geprobeerd enkele aspecten van wat hier aan de orde is, iets beter te begrijpen.

Maandag 8 februari: geweld

Geweld is een uitermate complex verschijnsel. De op vrijheid mikkende, atheïstische  filosoof Sartre kwam uit bij een verheerlijking van geweld, maar datzelfde geldt voor gelovigen die hun monotheïsme op een andersgelovigen uitsluitende manier uitleggen.  Hoe moeten we omgaan met het eerste van de tien geboden: ‘Ge zult geen andere goden voor mijn aangezicht hebben’? Er zijn filosofen die pleiten voor de tolerantie van het polytheïsme (Nietzsche, IJsseling), anderen willen achter de bestaande religies terug naar ‘het religieuze’, de kern van ons bestaan, de gerichtheid op het onzichtbare die ‘de toekomst van het denken vormt, we kunnen nog slechts stamelen’ (Marcel Gauchet, geb. 1946).

De avonden worden ingeleid door Johan Goud. Hij was jarenlang als predikant verbonden aan de Remonstrantse Gemeente Den Haag en het Uytenbogaertcentrum. Naast het predikantschap was Johan Goud verbonden aan verschillende universiteiten, als laatste als hoogleraar religie en zingeving in literatuur en kunst aan de Universiteit van Utrecht.